Op 16 september 2024 gebeurde het: op de beurs in New York bereikte de koffieprijs een piek die we al 13 jaar lang niet hebben gehad. De koffieprijs is ongekend hoog en helaas ziet het er niet naar uit dat dit binnenkort verandert. Waarom wordt koffie zoveel duurder?
Waarom wordt koffie duurder?
In één zin: de stijgende koffieprijzen hebben voornamelijk te maken met veranderende weersomstandigheden en met de kwestie van vraag en aanbod.
Koffieprijs en klimaatverandering
Koffie wordt verbouwd in tropische gebieden in Latijns-Amerika, Afrika en Azië (Waar komt koffie vandaan). In die gebieden hebben klimaatveranderingen enorme gevolgen in de vorm van extreem weer, iets waar koffieplanten niet goed tegen bestand zijn. Terwijl de koffieboeren in Brazilië op dit moment last hebben van ongekende droogte, moeten de boeren in Vietnam vechten tegen tyfoons.
Het maakt niet uit waar je komt, in alle landen die samen de koffiegordel vormen, zul je koffieboeren horen klagen hoe het weer hun koffieproductie belemmert. Of het nu gaat om te weinig of juist te veel regen, hitte of juist vorst, aardbevingen of andere gevolgen van het steeds extremer wordende klimaat.
Koffieprijs en onzekerheid over de koffieproductie
Wist je dat experts inschatten dat eind deze eeuw de hoeveelheid koffie wereldwijd met 35 tot 75 procent verminderd is (bron NOS)? Het lijkt erop dat koffie in de toekomst een schaars luxe product wordt!
Maar zelfs op dit moment zie je hoe angst voor tegenvallende koffieproductie de prijs omhoog jaagt. Terwijl het nu de hitte is die Braziliaanse koffieboeren in de tang houdt, schoot nog maar twee maanden geleden in hetzelfde land de prijs voor Arabica bonen de lucht in door angst voor vorst.
Koffieprijs versus vraag en aanbod
Natuurlijk hebben vraag en aanbod op elke markt direct invloed op de prijs. Met koffie is het niet anders en de vraag ervan blijft wereldwijd onverminderd stijgen.
Maar er is nog iets anders aan de hand. Het is specifiek de vraag naar hoge kwaliteit koffie die stijgt. Dat heeft alles te maken met de trend om niet meer alleen bij de barista, maar ook thuis uitstekende koffie te willen drinken, in alle varianten en het liefst met een professionele koffiemachine.
Voor hoge kwaliteit koffie heb je Arabica bonen nodig. Maar juist Arabica bonen zijn extreem gevoelig tegen klimaatschommelingen. Ze groeien in hoger gelegen gebieden en gedijen bij 18 tot 21 graden Celsius. Wordt het warmer dan 23 graden dan worden de koffiebessen te snel rijp en gaat de kwaliteit verloren.
Terwijl het dus voor koffieboeren steeds moeilijker wordt om uitstekende kwaliteit Arabica bonen te verbouwen, is juist de vraag naar die kwaliteitsbonen nooit zo hoog is geweest. Geen wonder dat Arabica bonen het afgelopen jaar al 40% in prijs zijn gestegen!
Koffieprijs en de anti-ontbossingswet
En dan is er nog de komende Europese anti-ontbossingswet. Die wet wordt naar verwachting eind 2025 van kracht en heeft nu nog geen invloed op de koffieprijs, maar dat zal straks wel gebeuren. Ik, en met mij veel andere Nederlanders, staan vierkant achter het doel van deze wet, want die moet ervoor zorgen dat de consumenten in Europa minder producten kopen die bijdragen aan wereldwijde ontbossing. Koffie is ook één van die producten. Maar de maatregelen die zowel grote als kleine bedrijven moeten treffen om aan die wet te voldoen (iets waarover nog heel veel onzekerheid is) zullen waarschijnlijk wel doorberekend worden aan de consument.
Kunnen we in de toekomst nog wel elke dag ons kopje koffie drinken? De tijd zal het leren. Ondertussen blijf ik mijn uiterste best doen om lokale koffieboeren te ondersteunen door hun fairtrade koffie in te kopen en om voor jou de prijs/kwaliteitsverhouding zo gunstig mogelijk te houden.
Benieuwd naar mijn favoriete biologische en fairtrade koffie melanges? Bekijk ze hier.