Eigenlijk zijn er maar drie soorten koffiebonen: de Arabica, de Robusta en de Liberica. Alle andere soorten koffiebonen komen van deze hoofdsoorten af. Nooit gehoord van Liberica? Dat kan kloppen, want deze koffieboon is vergeleken met de andere twee zo laag van kwaliteit en duur om te verbouwen, dat deze niet (meer) wordt gebruikt voor consumptie. Daarom ga ik in dit artikel alleen in op de Arabica bonen en de Robusta bonen. De smaken van deze twee soorten koffiebonen zijn zo verschillend omdat de bonen zelf zo verschillend zijn.
Robusta versus Arabica
Een grote smaakbepaler is het gebied waar de koffieplanten groeien. Beide koffieplanten groeien in de tropische gebieden rond de evenaar, maar toch zijn er grote verschillen.
Arabica bonen
De Arabica koffieplant groeit boven 600 meter, tot op wel 2.400 meter hoogte, en maakt in die omgeving minder cafeïne aan. Daardoor is de smaak van de Arabica bonen van nature vrij zacht.
Robusta bonen
De Robusta koffieplant groeit een stuk lager, namelijk onder 600 meter hoogte. Doordat de koffieplant in deze omgeving meer aan parasieten en ziektes wordt blootgesteld, maakt de Robusta koffieplant van nature meer cafeïne aan. Daardoor smaken de Robusta bonen een stuk sterker dan de Arabica bonen.
Vanwege de natuurlijke overlevingskracht van de Robusta koffieplant is deze populair onder de koffietelers, maar de smaak van de Arabica bonen is populairder onder de koffiedrinkers. Uiteindelijk domineren de Arabica bonen de wereldwijde koffieoogst met wel 70% en volgen de Robusta bonen met 30%.
De smaak van je koffie
Natuurlijk is het niet alleen het cafeïne gehalte dat de smaak van jouw koffie bepaalt. Voordat die rauwe groene of grijze koffiebonen als donker goud op je tong belanden, maken ze eerst nog de nodige processen door die grote invloed hebben op de smaak van jouw koffie.
Koffiebonen branden
Het belangrijkste proces is het branden van de koffiebonen. Koffie branden gebeurt in een koffiebranderij. Door het branden van de koffiebonen worden ongewenste chemische stoffen omgezet en ontstaan de koffiesmaak en het zo geliefde aroma.
Hoe licht of donker de koffiebonen worden, hangt onder andere af van de temperatuur die de koffiebrander gebruikt en hoe lang de koffiebonen gebrand worden. De koffiesmaak is bij een lichte branding milder en bij een donkere branding sterker. Daarom zijn licht gebrande koffiebonen het best geschikt voor mildere koffies als een lungo en zijn ze ook het best te gebruiken voor filterkoffie. Donker gebrande koffiebonen zijn juist heerlijk voor espresso en koffievarianten die op espresso gebaseerd zijn, zoals latte macchiato en capuccino.
Koffiemelanges
Natuurlijk bestaan er meer smaken koffie dan alleen Arabica en Robusta! Dat komt niet alleen door de verschillende manieren van koffiebonen branden, maar ook doordat Arabica en Robusta prima met elkaar gemengd kunnen worden tot allerlei verschillende koffiemelanges. Ook worden Arabica bonen uit verschillende landen met elkaar gemengd voor nog meer smaakvariatie. Het aantal smaken is eindeloos… En dan heb je ook nog de verschillende verwerkingsmethoden van de koffiebonen: gewassen, ongewassen, halfgewassen, honey processed, pulped natural, experimentele methoden, anaerobic, carbonic, macerated enzovoorts. Elk proces heeft invloed op de uiteindelijke smaak van je kopje koffie. Koffie is complex en heel persoonlijk.
Een prachtig voorbeeld van een melange waarbij Arabica bonen uit verschillende landen met elkaar gemengd zijn, is de Botticelli. Dit is een melange van 100% Arabica bonen afkomstig van plantages in Midden-Amerika en Zuid-Amerika. Deze melange is onderdeel van onze zelf samengestelde koffielijn Dolce Vita, in samenwerking met de Italiaanse prijswinnende fairtrade koffiebrander Agust.
Het beste nieuws is: alle exclusieve melanges die ik lever aan mijn klanten, hebben een hele mooie prijs/kwaliteit verhouding. Exclusief hoeft niet peperduur te zijn. Bekijk hier een paar voorbeelden van onze koffiemelanges.
Of nog beter… heb je zin in een koffieproeverijtje? Ik kom met plezier bij je langs zodat we samen verschillende koffies kunnen proeven en we kunnen sparren welke koffiemelange het beste bij jou past. Of de koffie nu voor thuis of op kantoor bedoeld is. Maak een afspraak voor een koffieproeverij bij jou op locatie.